Derby Krakowa 2022. Rekordy, serie, bohaterowie, czyli 30 najważniejszych faktów z historii meczów Wisła - Cracovia [ZDJĘCIA]

1. Dotychczas w ekstraklasie rozegrano 84 derbowe mecze Krakowa. Bilans tych gier jest korzystny dla Wisły: 36 zwycięstw, 25 remisów i 23 porażki. Bramki: 126-85 dla Wisły. Na zdjęciu: uczestnicy dwóch meczów w 2017 roku (2:1 i 4:1 dla Wisły) - wiślak Paweł Brożek (z lewej) i Jaroslav Mihalik.
fot. Andrzej Banaś

2. Określenie derbów Krakowa "Święta wojna" przypisuje się piłkarzowi Cracovii Ludwikowi Gintelowi, który na początku lat 20. powiedział jakby od niechcenia do kolegów: - No to idziemy, panowie, na tę "Świętą wojnę". Gintel, obrońca i... napastnik "Pasów". olimpijczyk z Paryża (1924). zmarł w 1971 roku w Tel Awiwie. Na zdjęciu: Ludwik Gintel (drugi z lewej) szykuje się do strzału.
fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe

3. W 2009 roku brytyjski tabloid Daily Mail umieścił mecze Cracovii z Wisłą na trzynastej pozycji wśród 50 największych klubowych derbów na świecie. Daily Mail pod uwagę brał nie tylko derby miast, ale i regionów oraz krajów. Derby Krakowa sklasyfikował wyżej niż takie klasyki jak: Everton - Liverpool, Arsenal Londyn - Tottenham, Manchester City - Manchester United i Atletico Madryt - Real Madryt. Na zdjęciu: fragment derbów rozegranych 13 grudnia 2017 roku na stadionie Cracovii (4:1 dla Wisły).
fot. Andrzej Banaś

4. Pierwsze udokumentowane relacją prasową derby Krakowa odbyły się 20 września 1908 roku na Błoniach. Zakończyły się remisem 1:1. Prowadzenie dla Wisły uzyskał Jan Górski w 42 minucie, a do remisu doprowadził Stanisław Szeligowski w 45 minucie. Derby sędziował... rezerwowy zawodnik "Pasów" Józef Stoeger. Na zdjęciu: flaga Cracovii.
fot.

5. Derbów Krakowa nie rozgrywano w latach 1915-1917 (Wisła zawiesiła swą działalność), 1927 (Cracovia odmówiła przystąpienia do ligowych rozgrywek), 1942 (zaplanowany na boisku Bronowianki mecz nie odbył się z powodu doniesienia o tym Niemcom), 1962-1963 (między klubami panowały napięte relacje), 1971 (brak przyczyny), 1992 i 1994 (było to konsekwencją wspólnego marszu kibiców na sowiecki konsulat w 1990 roku) oraz 1997-2003 (brak zgody policji). Na zdjęciu: piłkarz Wisły Kazimierz Kmiecik, który w 1971 roku nie doczekał się derbów.
fot. Andrzej Banaś

6. Najwięcej bramek w derbach - dziesięć - padło w towarzyskim meczu rozegranym 3 maja 1925 roku na boisku Wisły (5:5). "Pasy" do 57 minuty prowadziły 5:1, a mimo to wiślacy zdołali zremisować. Aż cztery gole dla gospodarzy uzyskał Henryk Reyman - w 28, 57, 67 i 79 minucie. Na zdjęciu: Henryk Reyman.
fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe

7. Najdłuższą serię derbowych zwycięstw - w ośmiu meczach - Cracovia zanotowała w latach 1910-1918. Wygrała wtedy kolejno: 2:0, 1:0, 4:2, 2:0, 2:1, 5:0, 3:1 i 3:2. W 1913 roku w mistrzostwach Galicji Wisła pokonała Cracovię na jej stadionie (choć formalnie ta pierwsza była gospodarzem meczu) 1:0, ale ponieważ w drużynie "Białej Gwiazdy" pod fałszywymi nazwiskami wystąpiło trzech zawodników z Pragi), wynik zweryfikowano jako walkower 5:0 dla "Pasów". Na zdjęciu: uczestnik pięciu z ośmiu wspomnianych meczów Józef Kałuża (Cracovia).
fot. Narodowe Archiwym Cyfrowe

8. Najdłuższą serię derbowych zwycięstw - pięciu - Wisła zanotowała w latach 1967-1970. Wygrała kolejno: 3:0, 2:1, 2:1, 3:2 i 2:0. Na zdjęciu: Antoni Szymanowski (Wisła), który w 1969 roku przyczynił się do dwóch zwycięstw "Białej Gwiazdy": w 1969 roku (2:1 i 3:2).
fot. Andrzej Banaś

9. 25 maja 1931 roku w meczu zorganizowanym w ramach obchodów 25-lecia Wisły Cracovia (obchodziła jubileusz rok później) wygrała u siebie z Wisłą 4:3. Kibice "Pasów" owacyjnie przywitali Józefa Kałużę, który wrócił do drużyny po dłuższej przerwie. Bramki strzelili: Antoni Zieliński (w 11 minucie), Ludwik Maryan (21), Oskar Selinger (42), Kazimierz Poświat (72) - Walerian Kisieliński 5, Mieczysław Balcer (58 i 78). Na zdjęciu: fragment meczu.
fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe

10. 10 czerwca 1933 roku ligowy mecz na stadionie Cracovii sędzia przerwał w 84 minucie przy stanie 4:1 dla gospodarzy. Kapitan gości Henryk Reyman miał wątpliwości co do prawidłowości ostatniego gola dla "Pasów". Interweniował u sędziego Zygmunt Rosenfelda. Ten usunął go z boiska. Wiślacy solidarnie opuścili murawę. Wynik spotkania zweryfikowano jak walkower 3:0 dla Cracovii. A Reyman zakończył karierę. Na zdjęciu: zawodnicy Wisły wchodzą na boisko.
fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe

11. 4 listopada 1934 roku Wisła rozgromiła Cracovię u siebie 5:0. Co ciekawe, wszystkie gole padły po przerwie. Strzelili je: po dwie Artur Woźniak (w 57 i 90 minucie) i Henryk Kopeć (68 i 83) oraz jedną Bolesław Habowski (48). Z powodu kontuzji Mieczysława Balcera gospodarze grali praktycznie w dziesiątkę, i to przez większą część spotkania. Na zdjęciu: fragment meczu.
fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe

12. Najbardziej zmienną formę piłkarze obu drużyn zaprezentowali w 1935 roku. 5 maja Wisła wygrała u siebie 4:0, a 8 września Cracovia przed własną publicznością zwyciężyła 5:0. Na zdjęciu: fragment majowego meczu.
fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe

13. Do niezwykłego wydarzenia doszło podczas derbów, które odbyły się 5 września 1937 roku na stadionie Cracovii (1:0 dla gospodarzy). W 17 minucie na bramkarza gości Edwarda Madejskiego wpadł biegnący Józef Zembaczyński. Ten pierwszy, kopnięty w głowę, stracił przytomność, dlatego zaczęto wołać lekarza. Z pomocą przyszedł... prezydent Krakowa Mieczysław Kaplicki, który był lekarzem dermatologiem. Przez kwadrans opatrywał bramkarza, a potem wrócił na trybunę. Na zdjęciu: fragment meczu.
fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe

14. 15 września 1940 roku podczas okupacyjnych mistrzostw Krakowa w meczu rozegranym na boisku Juvenii wiślak Kazimierz Obtułowicz strzelił "Pasom" aż sześć bramek. Jego drużyna wygrała 7:1. Jedną bramkę dla Wisły dołożył Władysław Giergiel. Była to najwyższa wygrana którejś z drużyn w historii derbowych gier. Na zdjęciu: piłkarz Wisły z tego okresu Artur Woźniak.
fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe

15. Najwięcej "świętych wojen" rozegranych zostało w 1946 roku - aż sześć. Piłkarze obu drużyn po okresie okupacji spragnieni byli gry, a poza tym mieli dużo czasu, gdyż nie wznowiono jeszcze rozgrywek ligowych. Oto ich wyniki: 3:1 dla Wisły, 1:0 dla Cracovii, 1:1, 1:0 dla Cracovii, 4:1 dla Wisły i 1:0 dla Wisły. Na zdjęciu: uczestnik meczu rozegranego 24 marca 1946 roku (3:1) Jerzy Jurowicz (Wisła).
fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe

16. Ten mecz przez wielu uważany jest za najważniejszy w historii derbów. 5 grudnia 1948 roku obie drużyny zagrały na stadionie Garbarni w dodatkowym spotkaniu, którego stawką było mistrzostwo Polski (ligowe rozgrywki zakończyły z takim samym dorobkiem punktowym). Wygrała Cracovia 3:1. Dwa gole dla niej zdobył Stanisław Różankowski (w 44 i 74 minucie), a jedną Czesław Strąk (45). Bramkę dla Wisły strzelił Tadeusz Legutko (1). Na zdjęciu: uczestnik meczu, piłkarz "Białej Gwiazdy" Mieczysław Gracz.
fot. Autor zmarł ponad 70 lat temu, własność rodziny Mieczysława Gracza

18. 19 stycznia 1975 roku w meczu o Herbową Tarczę Krakowa Cracovia wygrała na boisku Wisły 4:1. Co ciekawe, występowała wówczas w III lidze (okręgowej), a Wisła w I (najwyższej wówczas lidze rozgrywkowej). Dwa gole dla "Pasów" zdobył Janusz Sputo (w 62 i 86 minucie), po jednym Ryszard Zamojdzik (59) i Edward Hefko (76), dla Wisły trafił Kazimierz Kmiecik (55). Na zdjęciu: Janusz Sputo.
fot. Anna Kaczmarz

20. 18 stycznia 1976 roku na listę derbowych strzelców wpisał się pamiętny tercet wiślaków na literę K: Kazimierz Kmiecik, Marek Kusto i Zdzisław Kapka. W meczu o Herbową Tarczę Krakowa, wygranym na stadionie Cracovii 5:1, Kmiecik zdobył dwa gole (w 3 i 60 minucie), a Kusto (67) i Kapka (84) po jednym. Poza tym bramkę dla Wisły uzyskał Kazimierz Gazda (17), a dla Cracovii Mieczysław Grzesiak (39). Na zdjęciu: Marek Kusto.
fot. Andrzej Banaś

19. Najwyższy wynik w derbowych meczach o Herbową Tarczę Krakowa padł 14 stycznia 1979 roku, kiedy to Wisła wygrała na własnym boisku 5:0. Dwie bramki strzelił Kazimierz Kmiecik (w 25 i 75 minucie), a po jednej Leszek Lipka (8), Zdzisław Kapka (14) i Henryk Maculewicz (63). Na zdjęciu: uczestnik meczu Zdzisław Kapka.
fot. Andrzej Banaś

21. 11 września 1982 roku derby w najwyższej klasie rozgrywkowej wtedy (I lidze) odbyły się po aż 12-letniej przerwie. Na stadionie przy ul. Reymonta kibice nie doczekali się gola. W Wiśle po rocznej grze w Royal Charleroi nieoczekiwanie pojawił się Kazimierz Kmiecik. Gospodarze mieli przewagę, wypracowali więcej dogodnych sytuacji, ale brakowało im skuteczności. Na zdjęciu: zawodnik Cracovii Andrzej Turecki.
fot. Andrzej Banaś

22. 22 września 1982 roku derbowe starcie w 1/16 finału Pucharu Polski, rozegrane na stadionie Cracovii, zakończyło się po dogrywce remisem 2:2. Jednym z jego bohaterów - pozytywnym i negatywnym - był Marek Podsiadło, który w 76 minucie uzyskał prowadzenie dla "Pasów", 5 minut później zaliczył "samobója", a w serii rzutów karnych trafił w słupek bramki Janusza Adamczyka (Wisła wygrała 5:3). Na zdjęciu: Janusz Adamczyk (Wisła).
fot. Anna Kaczmarz

23. 23 kwietnia 1983 roku Cracovia wygrała ekstraklasowy mecz u siebie 2:1. Wisła objęła prowadzenie już w 1 minucie po golu Wojciecha Gorgonia. Wyrównał kwadrans później Janusz Surowiec, a w 67 minucie wynik ustalił Cezary Tobollik strzałem z... rzutu rożnego, co w swym wierszu uwiecznił Jerzy Harasymowicz. Wiślacy specjalnie niż przeszkadzali rywalom, którzy walczyli o ligowy byt. Na zdjęciu: uczestnik meczu Marek Motyka (Wisła).
fot. Andrzej Banaś

24. Najdłuższa seria remisów w spotkaniach Cracovii z Wisła została zanotowana w latach 1983-1984. Wszystkie trzy mecze zakończyły się wynikiem bezbramkowym. Na zdjęciu: uczestnik meczu w 1984 roku Janusz Surowiec (Cracovia).
fot. Andrzej Banaś

17. W latach 1974-1989 rozgrywane były mecze o Herbową Tarczę Krakowa. Łącznie odbyło się ich 16. Wisła wygrała 11 (w tym raz rzutami karnymi), Cracovia - 5 (w tym dwukrotnie "jedenastkami"). Zdobywcą ostatniego gola w tych spotkaniach był wiślak Kazimierz Moskal. 15 stycznia 1989 roku ustalił wynik meczu na 2:1 (do siatki trafił w 68 minucie). Na zdjęciu: Kazimierz Moskal.
fot. Wojciech Matusik

25. Z 84 derbowych spotkań w najwyższej klasie rozgrywkowej 11 zakończyło się rezultatem bezbramkowym. Po raz pierwszy padł on w 1949 roku. Wyniki 0:0 padły też w latach 1951, 1954, 1970, 1982, 1983, 1984, 2004, 2007, 2021 i 2022. Na zdjęciu: Radosław Majdan (Wisła), który zachował czyste konto w meczu rozegranym 3 października 2004 roku.
fot. Anna Kaczmarz

26. 20 kwietnia 2008 roku derbowym zwycięstwem u siebie 2:1 Wisła przypieczętowała sobie jedenasty tytuł mistrza Polski. Bramki dla niej strzelił Paweł Brożek w 15 i 64 minucie. Cracovia odpowiedziała tylko trafieniem Przemysława Kuliga w 54 minucie. Był to pierwszy ekstraklasowy gol "Pasów" w derbowym spotkaniu od... 1959 roku. Kulig w doliczonym czasie gry... stanął w bramce, gdyż Marcin Cabaj zobaczył czerwoną kartkę za faul na Marku Zieńczuku. Na zdjęciu: Marcin Cabaj fauluje Marka Zieńczuka.
fot. Wojciech Matusik

27. Jednego z najbardziej pechowych goli w historii derbów "zdobył" Mariusz Jop (Wisła), który 11 maja 2010 roku na stadionie Hutnika w meczu przedostatniej kolejki wpakował piłkę do własnej bramki w 3 minucie doliczonego czasu gry, dzięki czemu padł remis 1:1. Gol ten Cracovii zapewnił utrzymanie, a Wisłę praktycznie pozbawił mistrzostwa. Na zdjęciu: Mariusz Jop w meczu na Suchych Stawach.
fot. Andrzej Banaś

28. Jeden z najlepszych strzelców w historii Wisły Maciej Żurawski, który grał w niej w latach 1999-2005 i 2010-2011, nigdy nie zdobył gola w derbach Krakowa. Miał jednak ku temu tylko cztery okazje. W dwóch ostatnich meczach z Cracovią wchodził na boisko dopiero w 89 i 90 minucie. Na zdjęciu: Maciej Żurawski.
fot. Wojciech Matusik

29. 30 kwietnia 2012 roku na stadionie Wisły doszło do jednych z najbardziej "kolorowych" derbów (1:0). Sędzia Robert Małek pokazał trzy żółte kartki wiślakom oraz aż dziesięć żółtych i dwie czerwone kartki "Pasiakom". Na zdjęciu: Krzysztof Nykiel (z lewej, Cracovia) i Gervasio Nunez - obaj zarobili po "żółtku".
fot. Andrzej Banaś

30. 29 listopada 2015 roku Cracovia wygrała na stadionie Wisły 2:1 w meczu ekstraklasy. Było to pierwsze od 20 lat wyjazdowe zwycięstwo "Pasów" z rywalem zza Błoń. Bramki dla Cracovii strzelili Deniss Rakels w 7 minucie i Deleu w 23 minucie, a gola dla Wisły uzyskał Paweł Brożek w 25 minucie. Na zdjęciu: fragment meczu.
fot. Andrzej Banaś

Fragment ostatnich derbów Krakowa, rozegranych 1 maja 2022 roku na stadionie Cracovii
fot. Wojciech Matusik